هوش مصنوعی (AI) از دادهها و الگوریتمها استفاده میکند و توانایی تصمیمگیری یا فکر کردن همانند انسانها را دارد. این یک الگوریتم است که به سیستم کمک میکند تا به طور مستقل یک مشکل را بفهمد و آن را حل کند. استفاده از هوش مصنوعی درآموزش نوین، خدمات مالی، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، علوم زندگی، خردهفروشی، بهداشت، ساخت صنایع، خودرو، نفت و گاز، مواد شیمیایی و کارخانههای هوشمند گسترش پیدا کرده است. ICT و خدمات مالی، صنایع بالغ و پیشرفتهای از لحاظ استفاده از هوش مصنوعی هستند. شرکتها در ICT، دستیار مبتنی بر هوش مصنوعی را برای برنامههای تجاری پیشنهاد میدهند. نمونههایی از این دست Siri ، Alexa و Google Assistant هستند. اما این موضوع در صنایع خودروسازی هم وجود دارد. احتمالا ساخت ماشین هوشمند تا چندین سال آینده اصلا عجیب نخواهد بود. استفاده از هوش مصنوعی در صنعت خودرو پیشرفت زیادی میکند و ما شاهد حضور ماشینهای ساخته شده به این روش هستیم. اما این اتفاق چگونه رخ میدهد؟ در این مقاله به این موضوع میپردازیم. با من در عظیم مدیا همراه باشید تا با این موضوع آشنا شوید.
اجرای هوش مصنوعی در ماشین سازی در مقایسه با بخشهای خدمات مالی، ICT، خردهفروشی و بهداشت با سرعت کمتری پیش میرود. صنعت خودرو در پذیرندگان جدید (new adopters) دستهبندی میشود. زیرا پذیرش و پیادهسازی فناوری هوش مصنوعی در آن به نسبت سایر صنایع دیرتر بوده است.
هوش مصنوعی کاربردهای مختلفی در سراسر مراحل خودروسازی دارد. در حال حاضر در مراحلی مانند طراحی، زنجیره تامین، تولید و پس از تولید از هوش مصنوعی استفاده میشود. علاوه بر این در سیستمهای کمک راننده و ارزیابی ریسک راننده هم اجرا میشود که میتواند بخش حمل و نقل را متحول کند. همچنین خدمات پس از فروش و بیمه با استفاده از AI تغییر شکل دادهاند.
در سالهای اخیر کاربرد ماشین لرنینگ در صنعت بسیار متنوع بوده است. این تکنولوژی که زیرمجموعه هوش مصنوعی قرار میگیرد، در خودروسازی هم جای خود را باز کرده است. احتمالا در سالهای آینده در مورد کاربرد ماشین لرنینگ در خودروسازی بیشتر میشنویم. در مرحله ساخت از رباتهای هوشمند استفاده میشود. این رباتها به طور همزمان با انسان کار میکنند و مهارتهای ساخت خودرو (طراحی، ساخت قطعه و مونتاژ) را با کمک AI یاد میگیرند. ماشین لرنینگ در این صنعت کاربرد زیادی دارد. در واقع هوش مصنوعی در حال حاضر به انسان کمک میکند تا ماشینها را با استفاده از Exoskeletons تولید کند. کل نیروگاه در آینده میتواند توسط این رباتهای مجهز به هوش مصنوعی اداره شود.
تکنولوژی ماشین لرنینگ که زیرشاخه هوش مصنوعی قرار دارد، جایگاه مهمی در خودروسازی پیدا کرده است.
هوش مصنوعی در بخش حمل و نقل انقلاب گستردهای ایجاد کرده است و در حال حاضر نقش مهمی در فناوری کمک راننده دارد. همچنین به طور گسترده در وسایل نقلیه مدرن مورد استفاده قرار میگیرد. در حال حاضر تسلا اتومبیلهای مستقل (autonomous) سطح 2 را ارائه میدهد و وسایل نقلیه مستقل سطح 4/5 تا پایان سال 2020 روانه بازار شده است. از هوش مصنوعی میتوان برای نظارت بر چشم راننده هم استفاده کرد. مثلا زمانی که خواب یا خسته است کنترل ماشین بهتر انجام میشود.
هر روز نقش هوش مصنوعی در کسب و کار بیشتر میشود. مثلا هوش مصنوعی در خدمات پس از فروش هم نقش به سزایی دارد. در حال حاضر بسیاری از برنامههای هوش مصنوعی مشکلات مربوط به عملکرد موتور، عملکرد باتری و ... که ممکن است در آینده رخ دهند را پیشبینی میکنند. علاوه بر این، بسیاری از ارائهدهندگان بیمه با هوش مصنوعی وجود دارند که خدمات سریعی ارائه میدهند. به عنوان مثال استفاده از بیمه و تسویه حساب برای مشتریان با هوش مصنوعی بهتر صورت میگیرد.
پیادهسازی هوش مصنوعی در داخل خودرو با سرعت بسیار کمی انجام میشود. 5-10٪ از وسایل نقلیه در سال 2015 به نوعی یک سیستم AI نصب کردهاند. در پنج سال گذشته هوش مصنوعی برای دستیار پارکینگ (parking assistance)، کنترل کروز و وسایل نقلیه مستقل سطح 1 و 2 مورد استفاده قرار گرفته است که این موضوع منجر به افزایش پذیرش فناوری شده است. انتظار میرود تا 8-10 سال آینده فناوری هوش مصنوعی بخشی از برنامههای کاربردی خودرو قرار بگیرد. بنابراین میتوان انتظار داشت که در پایان سال 2030، 95-98٪ از وسایل نقلیه جدید دارای فناوری هوش مصنوعی باشند.
برخی از جنبههای اصلی ورود هوش مصنوعی در صنعت خودرو باید بررسی شوند. البته پیشبینی میشود در آینده برخی از روندهای نوظهور مانند وسایل نقلیه کاملاً مستقل، به واقعیت تبدیل شوند؛ اما ممکن است جریانات و درآمد جدیدی برای سازندههای تجهیزات اصلی (original equipment manufacturer) یا OEM ها و همچنین سایر نهادها (مانند ارائهدهندگان فناوری) در زنجیره تولید وجود داشته باشد.
با افزایش نفوذ هوش مصنوعی، تقاضا برای وسایل نقلیه مستقل در 8 - 10 سال آینده افزایش پیدا میکند. طبق تخمینهای FutureBridge، فروش وسایل نقلیه مستقل در سال 2019، 33 میلیون دستگاه بوده است و احتمالا تا سال 2030 به 80 میلیون دستگاه میرسد.
تقریبا 89% از وسایل نقلیه مستقل فروخته شده در سال 2019 در سطح 1 و تقریبا 11% از آنها در سطح 2 بودهاند. در حال حاضر کاربرد یا پذیرش هوش مصنوعی در یک وسیله نقلیه مستقل در مراحل اولیه است و بیشتر در دستیار پارک و برنامههای رانندگی (تا حدی خودکار)، استفاده میشود. تعداد بسیار کمی از وسایل نقلیه (تقریبا 0.01٪) در سطح 3 هستند. با این وجود انتظار میرود فناوری هوش مصنوعی در صنعت خودرو در ده سال آینده به بلوغ برسد و وسایل نقلیه سطح 3 بیشترین سهم را در بازار داشته باشند. سپس به دنبال آن وسایل نقلیه سطح 2 و سطح 4/5 افزایش پیدا کنند.
AI مبنای اصلی خودروهای خودران (self-driving) و اتومبیلهای متصل (connected) است. طبق برآورد بازار تا پایان سال 2030، حدود 85٪ از وسایل نقلیه (البته تا حدی)، اتومبیلهای مستقل خواهند بود. البته در حال حاضر تعداد کمی از کشورها دارای زیرساختهای حمایتی (مانند جادهها، مقررات و استانداردها) برای رانندگی خودکار هستند. بیشتر کشورهای پیشرفته (مانند ایالات متحده آمریکا، کانادا، آلمان، انگلیس، چین و ژاپن) تا سال 2025 زیرساختهای بهبودیافتهای برای وسایل نقلیه مستقل خواهند داشت. وسایل نقلیه مستقل سطح 3 تا پایان سال 2030 رایجتر خواهند بود و علاوه بر این، سطح 4 و 5 هم انتخاب خواهند شد.
در حال حاضر سختافزارهای وسایل نقلیه حدودا 85-90٪ از ارزش تولید آن را در بر میگیرد و باقیمانده بخشهای خودرو شامل نرمافزارها و محتوای آن است. انتظار میرود در ده سال آینده 95 - 98٪ از خودروهای جدید به نوعی از فناوری مجهز به هوش مصنوعی استفاده کنند. پس انتظار میرود ارائه خدمات فناوری مربوط به نرمافزار در خودرو به USP تبدیل شود و این فناوری 40-50٪ از ارزش خودرو را شامل شود. این نشان میدهد که با گذشت زمان نفوذ ارائهدهندگان فناوری در صنایع خودروسازی بیشتر میشود.
تولید اتومبیل به طور سنتی تحت سلطه تولیدکنندگان موتور احتراق داخلی بوده است. البته توسط قطعهسازان، ارائهدهندگان فناوری و ... هم پشتیبانی میشده است. فشارهای متعدد بازار، مانند ظهور وسایل نقلیه EV و قدرت اتصال به دادهها، درهای جدیدی را به روی بازیگران جدید در صنعت خودرو باز کرده است.
در حال حاضر برند خودرو به سازنده موتور آن شناخته میشود. اما احتمالا در ده سال آینده وسیله نقلیه به سازنده نرمافزار آن - شامل فناوری رانندگی خودکار پشتیبانی شده توسط هوش مصنوعی، سیستم اطلاعات، سرگرمی پیشرفته و ... - شناخته شود. شرکتهایی مانند گوگل، بایدو، آمازون و اوبر - که ارائهدهنده فناوری هستند - در حال راهاندازی وسایل نقلیه مستقل هستند. در اینجا تامینکنندگان بدنه خودرو، شاسی و باتری، به عنوان تامینکنندگان جزئی شناخته میشوند.
OEM ها در حال حاضر در مقایسه با ارائهدهندگان فناوری خودرو در اجرای فناوری AI عقب ماندهاند. OEM ها آینده خودرو را ارزیابی میکنند و همکاریهایی با شرکتهای فناوری برای تولید وسایل نقلیه مستقل آغاز کردهاند. برای مثال:
احتمالا در آینده همکاریها و مشارکتهای بیشتری در صنعت خودرو دیده میشود. تا جایی که OEM ها برای ادامه رقابت، ارائهدهندگان فناوری و نهادهای دیگر را وارد زنجیره تولید ارزش میکنند. هوش مصنوعی با اتومبیلهای مستقل، سیستمهای سرگرمی پیشرفته و ارزیابی ریسک راننده، تحولاتی در بخش حمل و نقل ایجاد میکند. پس OEM های معمولی باید روشهایی برای به حداکثر رساندن سهم درآمد خود در بازار خودروهای آینده پیدا کنند. در حال حاضر شرکتهای فناوری در اول صف بازار هستند و از تجربه هوش مصنوعی خود (از بخشهای بالغ مانند ICT) برای به دست آوردن بازار وسایل نقلیه مستقل استفاده میکنند.
هوش مصنوعی به غیر از صنایع، در مدیریت هم کاربرد دارد. برای آشنایی بیشتر با این موضوع، مقاله کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت کسب و کارها را مطالعه کنید.
منبع: futurebridge | cio | techtarget