به احتمال زیاد مدتی است که اصطلاح web 3 زیاد به گوشتان می خورد. به این دلیل که کلمات وب 3، اینترنت نسل سوم و نسل سوم اینترنت، بشدت در فضای سوشال مدیا وایرال شده است. وب۳ قرار است که پارادایم جدیدی در تعامل با وب باشد و تغییرات اساسی در نحوه ایجاد وبسایت توسط توسعهدهندگان (Developers) ایجاد کند.
نظرات زیادی در مورد اینکه وب 3 چیست، وجود دارد، برخی فقط آن را نسخهی بعدی اینترنت میدانند و برخی دیگر میگویند این متاورس است. خواهد دید که وب 3 چیست؟ چه کاربردی دارد؟ چه مزیتهایی دارد؟ چه ارتباطی با سایر تکنولوژی ها نظیر هوش مصنوعی دارد؟
Web 3 با محوریت اینترنت غیر متمرکز، در دنیای وب انقلاب بزرگی ایجاد خواهد کرد. در اینترنت نسل ۳ کاربران کنترل کامل اطلاعات خود را خواهند داشت.
وب نسل سوم به منظور ایجاد تغییرات بنیادی در توسعه و ساخت وب سایتها، الگوی جدیدی برای تعامل با وب را بوجود میآورد. در واقع web3 مرحله جدیدی از تکامل اینترنت است.
تغییرات ایجاد شده توسط وب 3 باعث میشود که اتفاقات جدید و بهتری در اینترنت ایجاد شود. متخصصان علوم کامپیوتر و اینترنت بر این باورند که این تغییرات ایجاد شده در اینترنت باعث هوشمندتر شدن آن و ساده شدن زندگی کاربران میشود.
حال بیایید روند شکلگیری وب 3 را از زمان ایجاد اینترنت نسل اول شروع کنیم و با هم پیش برویم.
وب 3 از کجا شروع شد؟ وب 1 چه کمبودهایی داشت و توسعه آن چه نیازی را از کاربر رفع کرد؟ اول با توضیح مختصری از وب 1 شروع میکنیم.
نسخه اولیه اینترنت پیش از شکلگیری شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای استریم و پخش ویدئو وجود داشت. در واقع حتی قبل از وجود گوگل در اواسط تا اواخر دهه 1990 میلادی، نسل اول اینترنت وجود داشت. در آن زمان اینترنت تنها زیر نظر موتور جستجوگر AltaVista و Netscape، شرکت خدمات کامپیوتری آمریکایی بود و فقط برای تبلیغات شرکتهای خاص استفاده میشد.
هم اکنون نیز بیشتر وب سایتهای تجارت الکترونیک به دلیل اینکه مبتنی بر مفاهیم سادهای هستند، ماهیت اینترنت نسل اول را دارند. این وب سایتها محصولات خود را به کاربران ارائه میکنند و از علاقه مندان پول میگیرند و وب سایتهایی بسیار روان و سریع هستند که پایینترین سطح تعامل را با کاربران دارند.
در راستای پیشرفتهتر شدن وب 1، نسخه اینترنت وب 2 بوجود آمد. به این اینترنت "read-write" نیز میگفتند. در نسل دوم اینترنت، کاربران تنها نقش خواننده و بازدیدکننده را نداشتند. آنها میتوانستند خودشان محتوا تولید کرده و آن را در وب سایت آپلود کنند و با اینترنت تعامل داشته باشند.
اینترنت نسل دوم تقریباً از سال 2003 شروع شد. این اصطلاح توسط Dale Dougherty ابداع شد. Dale Dougherty در آن زمان معاون و رئیس شرکت O'Reilly Media بود.
وب۲ با سرعت زیادی سراسر جهان را فراگرفت. اینترنت نسل دوم پس از حدود یک دهه، بازاریابی و عملیات تجاری را متحول کرد. به عنوان مثال اینفلوئنسرهای اینستاگرام میتوانند با ارسال یک عکس، برندی را ساخته و با برند دیگری رقابت کنند. همچنین میتوانند با یک نقد منفی، برند دیگری را به نابودی بکشانند.
مخاطبان میتوانند در مورد یک محصول نظرات خود را ارائه کنند و این نظرات در هنگام خرید بر روی عملکرد دیگر افراد تاثیر بسیاری میگذارد. طبق یک نظرسنجی، 90 در صد مشتریان قبل از خرید آنلاین، نظرات را مطالعه میکنند. 88% از کسانی که نظرات را میخوانند، بسیار به آن نظرات اعتماد دارند.
هدف اصلی اینترنت نسل 2 این بود که اینترنت را دموکراتیکتر کرده و آن را بیشتر در اختیار کاربران قرار دهد.
پس از نسل دوم اینترنت، دنیا به سمت نسخه جدیدتری از اینترنت حرکت کرد. هر بار که مثلاً محصول X را از وب سایتی مانند آمازون میخرید، الگوریتم وب سایت اطلاعات دیگر مشتریانی که محصول X را خریداری کردهاند، بررسی میکند. بر اساس این اطلاعات، وب سایت محصولاتی را به شما پیشنهاد میکند که این مشتریان در کنار محصول X آن را خریداری کردهاند.
بنابراین وب سایت بر اساس دیگر کاربران تشخیص میدهد که انتخابهای دیگر شما چه چیزهایی میتواند باشد و از اطلاعات دیگر کاربران استفاده میکند تا چیزهایی را برای شما به نمایش درآورد که آن را دوست دارید. در واقع خود وب سایت در حال آموزش، یادگیری و هوشمند شدن است.
از اجزای اصلی اینترنت نسل سوم:
· وب معنایی
· هوش مصنوعی
· هویت سهبعدی مجازی (Virtual 3D identity)
· حضور فراگیر
یکی از مهمترین اجزای وب۳، متادیتای معنایی است. این وب هوشمند نمادها، کلمات کلیدی، متنها و معنای آنها را درک میکند. به عنوان مثال شبکه web 3 دو نقطه با یک پرانتز را به عنوان ایموجی "لبخند" درک میکند و آن را به عنوان خنده و علامت خوشحالی و یا رضایت تفسیر میکند.
این تنها مثال کوچکی از وب معنایی در اینترنت غیر متمرکز نسل سوم بود. در واقع فناوری web 3 ارتباطات، تراکنشها و تبادل اطلاعات بین موجودیتها را آسان میکند.
طرح وب معنایی در واقع ایدهی اصلی برنرز لی (Tim Berners-Lee) بود. او یکی از دانشمندان علوم کامپیوتر است که به عنوان مخترع شبکهی جهانی وب شناخته میشود.
برنرز لی، اینترنت آینده را به شکل دنیایی تصور میکرد که در آن ماشینهای هوشمند به طور خودکار عملیات طولانی و زمان بر را انجام میدهند.
نسل سوم اینترنت با کمک هوش مصنوعی به وب سایتها کمک میکند تا بتوانند دادهها را فیلتر کرده و تنها اطلاعاتی که برای کاربران مطلوب است را به آنها نشان دهند.
در حال حاضر، نسل دوم اینترنت نظرات کاربران را برای درک کیفیت یک محصول یا خدمات دریافت میکند. مثلاً در وبسایت Rotten Tomatoes که کاربران میتوانند به لیستی از فیلمها رأی بدهند. در این حالت فیلمهایی با رتبه بالاتر به عنوان «فیلمهای خوب» در نظر گرفته میشوند.
چنین فهرستهایی به کاربران کمک میکند که بدون بررسی محصولات و «دادههای بد» به «دادههای خوب» برسند.
اما هوش مصنوعی در نسل سوم اینترنت مکانیزم یادگیری سریعی دارد. در این نسخه جدید از اینترنت، هوش مصنوعی میتواند بین دادههای خوب و بد، افراد واقعی و ربات و مهمتر از هر چیز بین اخبار جعلی از گزارشهای واقعی تمایز قائل شود.
وب3 آینده اینترنت را از وب ساده دوبعدی به یک دنیای 3 بعدی واقعی تغییر میدهد. طراحی سه بعدی به طور گستردهای در وب سایتها، بازیهای آنلاین، تجارت الکترونیک، صنعت املاک و غیره استفاده میشود.
با وجود اینکه هنوز این مفهوم به طور کامل در بین بسیاری از افراد جا نیفتاده است اما این واقعیت وجود دارد که هزاران نفر در سراسر جهان در حال حاضر در این فضا در حال تعامل هستند. به عنوان مثال در بازی آنلاینی مانند World of Warcraft، کاربران بیشتر از دنیای واقعی به فکر سلامت آواتارهای آنلاین خود هستند.
فیلیپ روزدیل (Philip Rosedale)، بنیانگذار Second Life، معتقد است که روزی خواهد رسید که هویتهای مجازی به اندازه آدرسهای ایمیل و تلفنهای همراه محبوب خواهند شد. شاید هم اکنون این موضوع دور از ذهن باشد اما کمی به 25 سال پیش فکر کنید؛ زمانی که تنها تعداد انگشت شماری از افراد صاحب آدرس ایمیل یا تلفن همراه بودند.
اگر به زمانیکه وب 1 منتشر شد فکر کنید، متوجه میشوید که در آن زمان شما تنها میتوانستید از نقاط ریموت مثل کامپیوتر خانگی یا دستگاههای درون کافینت به اینترنت دسترسی پیدا کنید.
در اینترنت نسل دوم، اینترنت با سرعت زیادی به گوشیهای هوشمند، تبلتها و دیگر دستگاههای هوشمند قابل حمل، منتقل شد. اما وب نسل سوم مختص مکان و دستگاهی خاص نخواهد بود. اینترنت آینده در همه جا قابل دسترسی خواهد بود.
این تکنولوژی بر روی تمام ابعاد زندگی تاثیر خواهد گذاشت و بر روی دستگاههای بیشتری قابل پیادهسازی است. در واقع شبکهای نامرئی از اطلاعات، پروتکلهای ارتباطی و مکانیزمهای تراکنشی است که در تمام نقاط سیارهی زمین در دسترس خواهد بود.
میخواهم از شما سوالی بپرسیم. امیدوارم برای آن پاسخی داشته باشید. آیا میتوانید شخصی را معرفی کنید که اول به تمام نکات javaScript ای مسلط باشد و بعد به سراغ آموزش و یادگیری ajax رفته باشد؟ قرار نیست ما اول یک موضوع را تا آخر برویم، تا بتوانیم به سراغ موضوع بعدی بریم.
میتوانیم به صورت موازی پیش برویم. مهارت خود را در موضوع اول بیشتر کنیم و همزمان روی مهارت دوم خود نیز کار کنیم و تک بعدی نباشیم.
چون در دنیای تکنولوژی عقب میمانیم و فناوری با سرعت زیادی پیشرفت خواهد کرد و منتظر ما نخواهد ماند. ممکن است در زمینهای با web 2 مشکل داشته باشید اما وقتی به سراغ web 3 میروید، متوجه شوید که وب 3 آن مشکل را ندارد و سدی از سر راهتان برداشته شده و سریع تر پیشرفت میکنید. پس هر چه زودتر آموزش و یادگیری را شروع کنید.
برخی از افراد بر این باورند که وب ۳ برای خارجیها است و سرورهای ابری نظیر ابرآروان (arvancloud) کشش ندارند و علاوه بر این، با تصویب شدن طرح صیانت نیز وب 3 در ایران کاربردی ندارد.
اما این طور که فکر میکنید هم نیست. وب 3 با تمام این محدودیتها در ایران قابل استفاده است و کاربردهای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشارهای میکنیم.
· وبگردی سریعتر میشود
· مردم مالک اطلاعات خود میشوند
· وابستگی به شرکتهای بزرگ از بین میرود
· اطلاعات شما دیگر دست شرکتهای خصوصی نمیافتد، به عنوان مثال کاری که پروژه NYM و HOPR در حال انجام دادن آن است. نمونه این پروژهها فیلترینگ را از بین میبرد.
تفاوت تکنولوژیهای غالب در سه نسخه از اینترنت باعث تفاوت در چگونگی تعاملات آنها با کاربران میشود. این تکنولوژیها شامل:
· وب 1 از HTML استفاده میکند
· وب 2 علاوه بر HTML از CSS و جاوا اسکریپت و Ajax و DHTML و JSON نیز استفاده میکند.
· وب 3 از XML و WSDL و SOAP و XSLT و XQuery و …استفاده میکند.
برخی میپرسند ارتباط بین وب 3 و بلاکچین چیست؟ در واقع Web3 نسخه جدیدی از وب جهانی است که میزبان برنامههای غیرمتمرکز است که به جای متمرکز شدن بر روی سرورهای متعلق به افراد یا شرکتها، بر روی فناوریهای توزیع شده مانند بلاک چین و سازمانهای غیر متمرکز یا دائو (DAO) اجرا میشوند. طرفداران Web3 بر حریم خصوصی کاربر و مالکیت دادهها تأکید دارند.
· افزایش پیوند اطلاعات: در واقع اینترنت نسل سوم، با وب معنایی به اتصال دادههای آنلاین کمک میکند
· جستجوی کارآمد
· بازاریابی بهتر
· وبگردی کارآمدتر
· ارتباط مؤثرتر
· غیرمتمرکز بودن
· مالکیت دادهها
· پروتکلهای فوق ایمن
· شبکههای بدون مجوز
· وب 3.0 برای ابزارهای کمتر پیشرفته غیرقابل دسترس خواهد بود
· وب سایتهای اینترنت نسل اول بسیار منسوختر به نظر میرسند و درک آن برای تازه واردها میتواند بسیار پیچیده باشد
گذار به وب ۳ در حال حاضر با ظهور بیت کوین و فناوری بلاکچین، شبکههای P2P، اپلیکیشنهای غیر متمرکز، فناوری هوش مصنوعی و فناوریهای مرتبط آغاز شده است.
در نهایت، ما در آستانه یک انقلاب واقعی اینترنتی هستیم. چالشهای زیادی برای پیادهسازی وب 3 وجود دارد و نوآوری این اینترنت آینده بر روی همه ابعاد زندگی ما تأثیر میگذارد و همچنین بسیار گیجکننده است.
درست مانند وب 2 که از طریق مجموعهای از نوآوریها، بر تکنولوژی وب 1 پیروز شد؛ وب۳ در طی فرآیندی تدریجی، کل دنیای اینترنت را خواهد گرفت.
این روزها، احتمالاً به خوبی میدانید که چگونه بازیگران اصلی دنیای دیجیتال مانند فیسبوک و گوگل از اینترنت پول زیادی کسب میکنند. خدمات این غولهای وب رایگان است، اما با استفاده از آنها، افراد عادی مانند من و شما حجم عظیمی از دادهها را ناخواسته در اختیارشان قرار میدهند.
مدل کسب درآمدی این شرکتها، فروش اطلاعات شما است. آنها با فروش این دادههایی که شما در اختیار آنها قرار میدهید، کسب درآمد میکنند. این مدل کسب و کار، وب 2 نامیده میشود. اما همه چیز در حال تغییر است. به چالش کشیدن وب 2 باعث ایجاد یک مدل مالی اساسی و تغییر نحوه عملکرد اینترنت شد که وب 3 نامیده شد.
وب 3 بر خلاف وب 2، به شما این امکان را میدهد که کنترل کاملی بر روی دادههای خود داشته باشید و مالکیت اطلاعات شما را به خودتان میدهد. همچنین Web3.0 بر روی نرمافزار منبع باز ساخته شده است تا بدون هیچ گونه مجوزی، قابل استفاده باشد.
در دنیای وب 3.0 با اختیار کاملی که بر روی دادههای خود دارید، میتوانید از مزایای مالی آن بهرهمند شوید. راههای زیادی برای کسب درآمد از وب 3 وجود دارد که به طور خلاصه چند مورد از آنها را در ادامه آوردهایم.
1- کسب درآمد از وب 3 توسط AirDrops
2- سیستم Play to Earn بازی برای کسب درآمد
3- از دادههای خود درآمد کسب کنید
4- ارز شخصی ایجاد کنید
5- از اعتبار غیرمتمرکز بهره ببرید
6- NFTهای خود را داشته باشید
7- در توسعه این فناوری شرکت کنید
بازیهای وب 3 که گاهی اوقات بازی برای کسب درآمد (play-to-earn)، بازی برای مالکیت (play-to-own)، کریپتو (crypto)، بلاک چین یا بازیهای NFT نامیده میشود، بازیهای دیجیتالی هستند که از فناوری بلاک چین به عنوان یک مؤلفه اساسی استفاده میکنند.
بازیهای Web3 با استفاده از داراییهایی انجام میشود که به شکل توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) یا توکنهای تعویضپذیر است و به بازیکنان تعلق دارد و در کیفپولهای آنان نگهداری میشوند. این نوآوری پیامدی که دارد این است که بازیکنان مالک داراییهای خود هستند و با استفاده از بازارهای نقدی میتوانند آنها را بسیار شبیه به کالاهای فیزیکی به فروش برسانند یا معامله کنند.
این واقعیت که بازیکنان در اقتصادهای بازی وب 3 مبتنی بر play-to-earn، مالکیت داراییهای درون بازی را دارند، تضاد کاملی را با اقتصادهای بازی سنتی رایگان (Free-To-Play یا Freemium) ایجاد میکند که عمدتاً در یک اکوسیستم بسته وجود دارند و بازیکنان را از معامله در بازی باز میدارد.
استفاده از زیرساخت بلاک چین در بازیهای وب 3 باعث پذیرش گسترده در بازیهای اولیه وب 3 مانند Axie Infinity شده است.
بازیهای وب 3 در حال حاضر بیشترین سرمایهگذاری در اقتصاد بازیها را دارند و میلیاردها دلار در ماههای ابتدایی سال 2022 روی بازیهای وب 3 و شرکتهای فناوری بازیسازی سرمایهگذاری شده است.
در مورد اینکه وب 3 چیست، توضیح دادیم. حال بیایید به بررسی متاورس بپردازیم. اینکه متاورس چیست را با یک مثال توضیح میدهیم. ارتباط بین متاورس و وب 3، میتواند با دانستن نحوه عملکرد متاورس مشخصتر شود. متاورس اساساً سیستمی است که بر پایه شبکههای پیشرفته ساخته شده است. همانطور که یک وب سایت بر روی وب 2 قرار دارد، متاورس نیز بر روی وب 3 ساخته شده است.
این مفهوم را میتوان با مثالی از مناطق جغرافیایی در دنیای واقعی بیان کرد. ساخت و ساز در دشتها به طور خودکار باعث ایجاد خانههایی در مناطق خوش آب و هوا و معتدل میشود. همچنین بنا کردن خانه در مناطقی با سرسبزی بیشتر، ویو و دید بهتری مانند تپههای زیبا را فراهم میکند. به همین ترتیب، ساخت متاورس در وب 3.0، نسبت به وب سایتهایی که از وب 2.0 استفاده میکنند باعث ایجاد قابلیتهای بهتر و بیشتری میشود.
وب 3.0 دارای یک پایه تکنولوژیکی محکم است. فناوری نیمه هوشمندی که به راحتی میتواند در هر نقطه از جهان وجود داشته باشد. اما مردم در حال حاضر با وب 3.0 چه میکنند؟ این فناوری هنوز در روزهای اولیه خود است. اما مثالهای زیر نشان میدهند که این تکنولوژی جدید از فناوری وب، چقدر توانایی دارد.
چگونه میتوانید کیک پای سیب (apple pie) عالی بپزید؟ فقط از Apple Siri بپرسید تا دستورالعملهای گام به گام را به شما ارائه دهد. این برنامه وب 3.0 هوشمند، بخشی از آیفون است. سیری قبلا با یک «نمیدانم» پاسخ سوال شما را میداد. اما امروزه Siri میتواند پاسخهای دقیقی ارائه کند. همچنین Siri نشان میدهد که وب 3.0 چقدر در حال بلوغ است. سیری اغلب با شخصیت و حتی کمی شوخ طبع است.
شما حتی میتوانید با Siri ایمنتر رانندگی کنید. مسیرها را از او دریافت کنید، تماس برقرار کنید و به دوستان خود اطلاع دهید که چه زمانی میرسید؛ در حالی که چشمانتان به جاده و دستانتان روی فرمان است.
همچنین پس از پارک کردن ماشین در یک خیابان شلوغ و گشت و گذار و خرید در آن، به راحتی میتوانید محل پارک اتومبیل خود را از او بپرسید.
Wolfram Alpha نمایش کاملی از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در سیستمهای توزیع شده است و از دهها هزار کامپیوتر برای تجزیه و تحلیل دادهها و پاسخ به پرسشها استفاده میکند.
اگر کاربران فقط نام یک کالا مانند گلابی را به او بدهند، دادههای زیادی مانند اطلاعات تغذیهای را دریافت خواهند کرد. اما کاربر همچنین میتواند از سیستم بپرسد که چقدر ویتامین C در گلابی وجود دارد و پاسخ دقیق را دریافت کند، به این دلیل که زبان را به خوبی میفهمد.
Filecoin ذخیرهسازی آنلاین در وب 3 است. بسیاری آن را مرحله بعدی و فراتر از Amazon AWS، Dropbox یا Google Drive میدانند. کاربران در Filecoin میتوانند دادهها را به روشی مشابه آن سرویسها ذخیره کنند. با این حال، Filecoin از ویژگی غیرمتمرکز وب 3.0 استفاده میکند و منجر به رمزگذاری قویتر دادهها میشود. همچنین عدم وجود یک نهاد متمرکز به این معنی است که هیچ نقطه آسیبپذیر و تهدیدکنندهای برای اطلاعات شما وجود ندارد. همچنین فناوریهای جدیدی مانند اینترنت اشیا با آن ادغام میشود.
قبلا به طور کامل گفتیم که وب 3 چیست. اما چه چیزی باعث اهمیت وب 3 شده است؟ چه ویژگی ها و مشخصه ای دارد؟ وب 3.0 مجموعه ای از ویژگی های خاص و منحصر به فرد دارد که در ادامه مهم ترین آن ها را می گوییم.
وب 1 (web 1) و حتی وب 2 (web 2) معمولاً منابع را در چند مکان متمرکز نگه می دارند. کاربران با دستگاه محاسباتی خود نظیر کامپیوتر از طریق HTTP به URL خاصی دسترسی پیدا میکنند که به سرور خاصی متصل است. آن سرور نیز ممکن است محتوا را از چند سیستم مشابه دیگر بگیرد. اما وب 3 این روند را به طور کلی تغییر داده است.
در وب 3، سرورها از محاسبات ابری برای تخصیص فضا به داده ها استفاده می کنند؛ مکان ها و پایگاه داده های مختلفی که بر روی چندین سیستم قرار دارد. حتی کدهای برنامه های تحت وب، ممکن است از چند منبع مختلف گرفته شده باشند.
یکی از مهم ترین راه های درک این سوال که وب 3 چیست، دانستن ویژگی های آن است. پس از توضیح مفهوم غیر متمرکز بودن وب 3، به ویژگی بعدی که همان AI است، میپردازیم.
هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشین، به رایانه ها اجازه می دهد تقریبا به طور مستقل عمل کنند. وب 3.0 در نهایت این پتانسیل را به واقعیت تبدیل می کند. هم اکنون نیز مقدار زیادی از این قدرت در حال وارد شدن به دنیای تجارت است.
یکی از بزرگترین نقاط قوت هوش مصنوعی، تشخیص الگو است. یادگیری ماشین در تشخیص الگوهای تعیین کننده نیاز مردم، بسیار خوب عمل می کند. اما AI به همین مورد ختم نمی شود. آینده هوش مصنوعی در وب 3.0 نامحدود است.
هر چیزی که به تصمیم گیری نیاز داشته باشد، به کمک هوش مصنوعی و بیگ دیتا، با سرعت بالایی انجام شود. حتی بخش هایی مانند ساخت و تولید دارو با استفاده از سیستم های مجهز به هوش مصنوعی می تواند بازدهی بالایی داشته باشد.
این موضوع که فناوری های وب 3.0 معمولاً به هم مرتبط هستند، بسیار مهم است. برخی از قویترین اپلیکیشن های هوش مصنوعی شامل پردازنده های بسیار کوچکی هستند که به یکدیگر متصل میشوند تا چیزی منحصر به فرد خلق کنند. همین تکنیک می تواند در زندگی افراد عادی نیز اعمال شود.
اینترنت اشیا (IoT) بخشی از وب 3.0 است که اشیاء دنیای فیزیکی را به هم مرتبط می سازد. یخچالی را در نظر بگیرید که اقلام مورد نیاز برای وعده های غذایی روز بعد شما را لیست میکند، یا پرده هایی که می توانند تشخیص دهند خورشید چه زمانی خانه را بیش از حد گرم می کند. وب 3.0 سرورها، برنامه ها و اپلیکیشن ها را به هم پیوند می دهد و اینترنت اشیا نیز در حال رشد است.
وب 3.0 بر روی یک پلتفرم غیرقابل اعتماد و بدون مجوز کار می کند. Trustless به این واقعیت اشاره دارد که نیازی به یک واحد کنترل کنندهی قابل اعتماد نیست. کاربران می توانند مانند دنیای واقعی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، بدون اینکه به مجوز شخص ثالث نیاز داشته باشند.
در سیستمهای بدون مجوز، هر کسی میتواند بدون کسب مجوز از یک نهاد حاکم، در یک فرآیند شرکت کند. این سیستمهای Web 3.0 به افراد امکان دسترسی و حتی ایجاد محیطهای مجازی را میدهند.
شکل جدیدی از اینترنت به نام Web3 درست در مقابل چشمان ما در حال شکلگیری است. وب 3 بر روی زنجیرههای بلوکی بدون مجوز ساخته میشود که هر کسی بتواند قرارداد هوشمند خود را در آن پیادهسازی کند. برخی از بزرگترین توسعهدهندگان در این صنعت نوپا، افراد ناشناس هستند.
برای ورود به این فناوری و کسب سود از آن، به مدرک دانشگاهی یا تجربه کاری شرکتی نیازی نیست. به دلیل اینکه وب 3 بر بستر بلاکچین است، توسعهدهندگان و مدرسین وب 3، با توصیههای عملی خود به افراد مختلف کمک میکنند تا شروع به ساختن اپلیکیشنهای web3 بر بستر بلاکچین کنند.
ممکن است شما یک کاربر Web3 باشید، در سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) کار کنید و یا در جوامع توکن غیرقابل تعویض (NFT) و تجارت کریپتو مشارکت داشته باشید. بنابراین به عنوان یک کاربر وب 3، دیدهاید که این فناوری چگونه است و اکنون میخواهید برای بهبود آن قدمی فراتر بردارید. حال شما میخواهید سازنده یا توسعهدهنده باشید.
نکته جالبی در مورد آموزش رایگان وب 3 وجود دارد. آموزشهای رایگان بسیاری در دسترس خودآموزان است تا کسانی که شرایط شرکت در دورههای رسمی یا آموزشی در کلاسهای درس را ندارند، بتوانند به راحتی از این آموزشها بهرهمند شوند.
اگر علاقهمند هستید که به یک توسعهدهنده وب 3 و بلاکچین تبدیل شوید، هر آنچه که برای شروع نیاز دارید به صورت آنلاین در دسترس است. شما برای شروع میتوانید از مفاهیم زیر شروع کنید:
با اصول اولیه شروع کنید و درک کنید که بلاک چین چیست و چه کاری میتواند انجام دهد و مهمتر از همه، آنچه را که وب 3 نمیتواند انجام دهد را بشناسید.
حرکت بعدی شما باید کشف چیزهای منحصر به فرد اما حیاتی مرتبط با این فناوری باشد. چیزهایی که ممکن است با آنها آشنا نباشید.
فرانچسکو سیولا (Francesco Ciulla)، توسعهدهندهای که به دیگران در یادگیری Web3 کمک میکند، به CoinDesk گفت:
درک مفاهیمی مانند کیف پول، جستجوگر بلاکچین (blockchain explorer)، اوراکلهای بلاکچین و موارد دیگر که در معماری وب 2 وجود ندارند، بخش مهمی برای ورود به دنیای وب 3 و بلاک چین است.
ممکن است که شما هیچ تجربهای در کدنویسی نداشته باشید اما اکثر توسعهدهندگان پیشنهاد میکنند قبل از یادگیری زبان کریپتو Solidity، اصول جاوا اسکریپت را درک کنید.
آستین گریفیث (Austin Griffith)، که برای بنیاد اتریوم (Ethereum Foundation) برای کمک به توسعهدهندگان جدید کار میکند، میگوید:
بهترین راه برای یادگیری، شروع با جاوا اسکریپت و توسعه وب سایت است.
با این مقدمات شروع کنید، اما اگر میخواهید به صورت حرفهای در دنیای این تکنولوژی شیرجه بزنید، میتوانید مقاله آموزش رایگان وب 3 را مطالعه کنید. این مقاله از صفر تا 100 توسعه وب 3 را به شما آموزش میدهد.
اجازه دهید به پروتکلها، شبکهها و اپلیکیشنهای مختلفی که در حال توسعه پتانسیل مالی Web3 هستند نگاهی بیندازیم. قدرت Web3، علیرغم خودگردانی (self-government)، در توانایی آن برای ماژولار بودن و تعاملپذیر بودن نهفته است.
ترکیبپذیری (Composability)، ظرفیت استفاده از داراییها و پروتکلها به عنوان بلوکهای سازنده برای برنامههای کاربردی پیچیدهتر است. ترکیبپذیری برنامهنویسان را قادر میسازد تا محصولات را استثنایی و کارآمدتر ایجاد کنند و در نهایت مصرفکنندگان بیشتری را به این بخش جذب کنند. همه اینها به معنای سرمایهگذاری بیشتر در اکوسیستم Web3 و درک اجزای مدولار آن است.
لایه 0:
شبکههای بلاک چین ممکن است با استفاده از پروتکلهای خنثی پلت فرم (platform-neutral) و ماشینهای مجازی (virtual machines) که لایه 0 را تشکیل میدهند ساخته شوند. اگرچه لایههای 0 منابع فیزیکی قابل سرمایهگذاری نیستند، اما ممکن است شما را به کانالهایی با کاربران زیاد هدایت کنند.
لایه 1:
سیستمهای بلاک چین که از ایجاد اپلیکیشنها و توکنهایی مانند بیتکوین و اتریوم در دفتر کل توزیعشده پشتیبانی میکنند، لایه ۱ (L1) نامیده میشوند.
لایه 2:
اقداماتی که عمدتاً لایه 1 را قویتر میکنند، لایه 2 (L2) نامیده میشوند. L2ها همچنین دارای دروازههای زنجیرهای متقابل هستند که به پلتفرمهای دیگر اجازه میدهند توکنهای خود را بین اتریوم و سایر شبکهها منتقل کنند.
لایه 3:
برنامههای غیرمتمرکز (dApps) که وظایف پیچیدهتری دارند، لایه 3 را تشکیل میدهند. اینها گاهی اوقات به عنوان برنامههای منزوی (isolated applications) شناخته میشوند که مصرفکنندگان برای تعامل مستقیم از آنها استفاده میکنند. با این حال، لایه 3 در درجه اول به گونهای عمل میکند که توسعهدهندگان در محصولات مشتری خود انتخاب میکنند.
لایه 4:
بالاترین لایه است که کاربران اغلب تجربه Web3 خود را با آن شروع میکنند. بنابراین، به جای رقابت بر اساس مهارتهای تکنولوژیکی، چندین عنصر لایه 4 تلاش میکنند تا تجربه کاربری و خدمات مشتری بهینهای را ارائه دهند.
وب 3 از چه ارزهایی استفاده میکند؟ بهترین ارزهای استفاده شده در وب 3 کدام است؟ کوینهای رمزنگاری وب 3.0، ارزهای رمزنگاری شده متعلق به پروژههای بلاک چین هستند که تمرکززدایی اینترنت را هدایت میکنند. آنها همچنین برخی از محبوبترین ارزهای رمزنگاری شده هستند که اغلب سود زیادی را به سرمایهگذاران میدهند.
با وجود اینکه بیش از 1000 سکه رمزنگاری وب 3.0 برای انتخاب وجود دارد، پیدا کردن سکههای مناسب میتواند دردسرساز باشد. به همین دلیل ما فهرستی از بهترین و ایمنترین سکههای رمزنگاری وب ۳. ۰ برای سرمایهگذاری بر اساس فناوریهای نوظهور، نرخ پذیرش، ارزش بازار فعلی را در ادامه آوردهایم.
Chainlink یکی از شبکههای اوراکل پیشرو در فضای بلاک چین است. اوراکلها به بلاک چینها کمک میکنند تا به دادههای خارج از زنجیره دسترسی داشته باشند و قراردادهای هوشمند قابل برنامهریزی را توسعه دهند. این شبکه غیرمتمرکز قابلیت اطمینان طولانی مدت دادهها را فراهم میکند و به برخی از شرکتهای مهم در فضای DeFi کمک میکند.
برخی از پروتکلهای برتر DeFi که از اوراکلهای Chainlink استفاده میکنند عبارتند از AAVE، Uniswap و Compound. علاوه بر این، Chainlink در حال حاضر با Word Economic Forum (WEF) برای قدرت بخشیدن به انقلاب صنعتی چهارم (4IR) کار میکند.
پروژه Filecoin در سال 2014 راهاندازی شد و یک شبکه ذخیرهسازی غیرمتمرکز است. این بلاک چین اطلاعات را از طریق فناوری به نام سیستم ذخیرهسازی فایل بین سیارهای (IPFS) ذخیره میکند. در نتیجه، Filecoin ذخیرهسازی دائمی دادهها را واقعاً غیرمتمرکز میکند.
Filecoin به طور ویژه برای کار یکپارچه با پروتکلهای Web3 و DeFi طراحی شده است. میتوانید دادههایی مانند NFT، فایلهای بزرگ و اغلب دادههای قابل دسترس را در شبکه ذخیره کنید. به همین دلیل است که Filecoin یکی از بهترین شبکهها برای صنعت ویدیوی آنلاین و پخش موسیقی است. FIL توکن بومی بلاک چین Filecoin است و قابلیتهای زیادی از جمله قدرت رأی دادن به آن اضافه شده است.
سرویس نام اتریوم یک سرویس ثبت دامنه و میزبانی است که کاربران میتوانند از آن برای نامگذاری وب سایتها، کیف پولهای رمزنگاری و موارد دیگر استفاده کنند. میتوانید از ENS خود در سرویسهای بلاک چین، از جمله DEX، متاورسها و بازیهای Play-2-Earn استفاده کنید. سرویس نام اتریوم یکی از پذیرفتهشدهترین سرویسهای نامگذاری بلاک چین است.
Graph ابزاری برای نمایهسازی (index) بلاک چین است. با استفاده از GraphQL، هر کسی میتواند شبکههای بلاک چین مانند اتریوم و فایل کوین را جست و جو کند.
این کیف پول رمزنگاری وب 3 منبع باز است. بنابراین، توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از APIهایی به نام زیرگراف (subgraph) به بهبود دسترسی به دادهها کمک کنند.
پروتکل Graph که بلاک چین گوگل نامیده میشود، در DeFi، governance، رسانههای اجتماعی، سرگرمیهای واقعیت مجازی و حتی بازارها نفوذ کرده است.
GRT توکن بومی پروتکل Graph است و از طریق آن اعضای گراف DAO میتوانند شبکه را اداره کنند. پروژههای برتر DeFi با استفاده از Graph شامل Uniswap، Synthetix، Decentraland، شبکه Polkadot و Aragon هستند.
Ocean Protocol بازاری برای طبقه دارایی جدید یعنی داده هاست که در قرن بیست و یکم محبوب شدهاند. این پلتفرم یک راه میانه برای مصرفکنندگان و ارائهدهندگان داده برای برقراری ارتباط است. ارائهدهندگان داده میتوانند برای دادههای خود قیمتی تعیین کنند و مصرفکنندگان مکانی مرکزی برای دسترسی به هر دادهای که نیاز دارند پیدا میکنند.
پروتکل Ocean در رسانههای اصلی خبری مانند بیبی سی، نیویورک تایمز و فوربس (Forbes) ارائه شده است. این بهترین کیف پول رمزنگاری وب 3.0 در بلاک چین اتریوم است و دادهها به NFTهای ERC-721 و توکنهای ERC20 تبدیل میشوند که قابلیت تعامل دارند.
به طور خلاصه میتوان گفت که اینترنت نسل اول از طریق محتوایی که توسط کسب و کار یا مؤسسه میآمد هدایت میشد. در اینترنت نسل دوم، کاربران نیز اجازه آپلود، به اشتراکگذاری محتوا و تعامل با اینترنت را داشتند. در نهایت اینترنت نسل سوم به برنامههای کاربردی آنلاین و وب سایتها این اجازه را میدهد که اطلاعات موجود در وب را دریافت کرده و بر اساس آن اطلاعات خوب و مفیدی را به کاربران جدید بدهند. وب 3 نسل جدید اینترنت هوشمند است که به مرور تمام دنیا را میگیرد و در همه مکانها یافت میشود. وب سه 4 مشخصه بارز دارد: 1- بسیار با معناست به طوریکه ایموجیها را تشخیص میدهد. 2- هوشمندی بالایی دارد و میتواند با فیلتر کردن دادهها، اطلاعات مفیدی را در اختیار کاربران قرار دهد. 3- دنیای دو بعدی اینترنت را به فضای سه بعدی میبرد. 4- در همه جا قابل دسترس بوده و بسیار فراگیر است. همگام شدن با تکنولوژی در دنیای امروز اهمیت زیادی دارد. به خصوص در عصری که دنیای دیجیتال، اینترنت و شبکههای اجتماعی فضا را برای توسعه کسب و کار راحتتر کردهاند. کسب و کار شما هم میتواند از این قافله عقب نماند. کافی است با یک تیم خوب مشاوره دیجیتال مارکتینگ در این زمینه مشورت کنید و همین امروز اقدام کنید. تجربه شما از وب 3 چیست؟ تا به حال سعی کردهاید با اینترنت نسل سوم پیش بروید؟ اصلا به دنبال آموزش web 3 بوده اید؟ سوالات و نظراتتان را با ما در میان بگذارید.